ندبیر انجمن صنفی کارفرمایی صندوق‌ها و نهادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر از حجم سرمایه گذاری ۵ برابری اعضای این انجمن در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال قبل خبر داد و گفت: این رقم از 3202 میلیارد تومان در سال ۱۴۰۲ به ۱۶ هزار و ۱۶۹ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۳ رسیده است.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صندوق‌ها و نهادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر امروز در نشست خبری نخستین جایزه تامین مالی فناوری و نوآوری ایران که در محل صندوق نوآوری و شکوفایی برگزار شد، گفت: میزان سرمایه‌گذاری خطرپذیر اعضای انجمن در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال قبل، حجم سرمایه گذاری ۵ برابری داشته؛ به‌طوری‌که این رقم از 3202 میلیارد تومان در سال ۱۴۰۲ به ۱۶هزار و ۱۶۹میلیارد تومان رسیده است.
در این نشست، عباسعلی کارشناس؛ دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صندوق‌ها و نهادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر کشور، در توضیح پیشینه این انجمن و جزئیات گزارش، اظهار کرد: گزارشی که قرار است در تاریخ 21 مهرماه رونمایی شود، به بررسی عملکرد نهادهای مالی تخصصی فعال در زیست‌بوم نوآوری و فناوری کشور می‌پردازد. فعالان عرصه سرمایه گذاری و تامین مالی زیست بوم فناوری و نوآوری ایران، طی انعقاد تفاهم نامه ای داخلی در سال 1388 تصمیم به ایجاد کانونی برای اجتماع و هم افزایی گرفتند که منجر به تشکیل و ثبت انجمن صنفی کارفرمایی صندوق ها و نهادهای سرمایه گذاری خطرپذیر کشور در دی ماه سال 1391 شد.
کارشناس ادامه داد: این انجمن در حال حاضر دارای بیش از 164 عضو فعال با سرمایه ثبتی بیش از 17 هزار میلیارد تومان متشکل از صندوق‌های پژوهش و فناوری غیردولتی، صندوق های پژوهش و فناوری سرمایه گذاری خطرپذیر شرکتی، شرکت های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، صندوق‌های سرمایه گذاری جسورانه بورسی، سکوهای تامین مالی جمعی، شرکت های اعتبارسنجی و ارزش گذاری و همچنین شرکت های تسهیلگری و شتابدهی نوآوری می باشد و به عنوان نهادی صنفی و موثر در توسعه و تقویت سیستم تامین مالی زیست بوم فناوری و نوآوری ایران مشغول به فعالیت و گسترش شبکه اعضا و همکاران خود است.
به گفته دبیر انجمن، این مجموعه از 10 سال گذشته، هرساله گزارش عملکرد خود را منتشر کرده که شامل آمار تأمین مالی نوآوری و فناوری کشور در چند بخش اصلی بوده است؛ شامل تسهیلات، ضمانت‌نامه و سرمایه‌گذاری.
وی افزود: در گزارش امسال دو بخش جدید اضافه شده و آمار در 5 بخش ارائه می‌شود که عبارت‌اند از:
1. سرمایه‌گذاری خطرپذیر (جسورانه)،
2. تسهیلات مالی،
3. ضمانت‌نامه،
4. ارزش‌گذاری،
5. تأمین مالی جمعی.
کارشناس گفت: در سرفصل سرمایه‌گذاری خطرپذیر، مجموع قراردادهای منعقده توسط اعضای انجمن در سال 1403 برابر با 16 هزار و 169 میلیارد تومان بوده است که از این رقم:
11 هزار و 436 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری مستقیم در سهام شرکت‌های نوآور، دانش‌بنیان و فناور،
3 هزار و 482 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در پروژه‌ها (بدون تملک سهام)،
هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری غیرمستقیم از طریق تاسیس یا افزایش سرمایه یک نهاد مالی یا سرمایه گذاری تخصصی دیگر صورت گرفته است.»
وی خاطرنشان کرد: حجم سرمایه‌گذاری اعضای انجمن در سال 1403 نسبت به سال قبل، رشد 505 درصدی داشته است؛ در حالی که این رقم در سال 1402 تنها 3202 میلیارد تومان بوده است
دبیر انجمن افزود: 80 درصد مالکیت 164 عضو انجمن در اختیار بخش خصوصی بوده و تنها حدود 20 درصد متعلق به بخش دولتی است؛ بنابراین این نهادها عمدتاً به‌صورت خصوصی و غیردولتی اداره می‌شوند.
کارشناس در ادامه تصریح کرد: اعضای انجمن در سال 1403 مبلغ 8 هزار و 376 میلیارد تومان تسهیلات به شرکت‌های نوآور و فناور پرداخت کرده‌اند که نسبت به سال قبل رشد 43 درصدی داشته است.
82 درصد این تسهیلات تنها با اخذ چک یا سفته به عنوان تضمین ارائه شده و بیشتر آن‌ها با فرایندهای تسهیل‌شده در اختیار دریافت‌کنندگان قرار گرفته است.
وی در بخش دیگری با اشاره به ضمانت‌نامه‌ها گفت: صندوق‌های پژوهش و فناوری به پشتوانه قوانین مصوب مجلس از جمله قانون جهش دانش‌بنیان وهمچنین آیین نامه تضمین معاملات دولتی و اساسنامه خود که مصوب هیأت وزیران می باشد، توانسته‌اند در حوزه صدور ضمانت‌نامه‌ها نقش بسیار مؤثری ایفا کنند که آمار جزئیات آن به تفکیک در گزارش تامین مالی زیست بوم نوآوری کشور در 21 مهرماه منتشر خواهد شد.
کارشناس با اشاره به اهمیت این گزارش گفت: گزارش امسال حاوی داده‌های ارزشمندی برای سیاست‌گذاران است و می‌تواند مبنای تحلیل روند پیشرفت و بهبود مدل‌های تأمین مالی نوآوری و فناوری در کشور باشد.
کارشناس با اشاره به عملکرد صندوق‌های پژوهش و فناوری عضو انجمن در صدور ضمانت‌نامه، گفت: در 6 سال اخیر، شاهد رشد قابل‌توجه حجم ضمانت‌نامه‌های صادرشده توسط این صندوق‌ها بوده‌ایم. به‌گونه‌ای که در سال 1402، میزان ضمانت‌نامه‌های صادرشده به 20 هزار میلیارد تومان رسید و در سال 1403 با رشد 220 درصدی، این رقم به 45 هزار و 153 میلیارد تومان افزایش یافت.
وی گفت: نکته مهم آن است که 90 درصد ضمانت‌نامه‌های صادرشده تنها با دریافت چک یا سفته به‌عنوان تضمین و در ساده‌ترین حالت ممکن ارائه شده تا شرکت‌های نوآور و فناور در برابر بازار مالی سنتی دارای پشتوانه شوند. همچنین 16 درصد از کل ضمانت‌نامه‌ها، از نوع ضمانت‌نامه‌های تعهد پرداخت بوده که بالاترین سطح ریسک را دارند و دریافت آن برای تامین مالی شرکت های نوآور و فناور اهمیت ویژه‌ای داشته است.
وی در ادامه به عملکرد انجمن در حوزه ارزش‌گذاری دارایی‌ها و سهام شرکت‌ها اشاره کرد و افزود: اعضای انجمن در سال 1403، 155 پروژه ارزش‌گذاری اجرا کرده‌اند که مجموع ارزش تعیین‌شده برای این دارایی‌ها یا سهام، 31 هزار و 544 میلیارد تومان بوده است.
کارشناس با اشاره به تاریخچه تامین مالی جمعی در کشور گفت:
«تأمین مالی جمعی از سال 1399 با مجوز رسمی فرابورس شکل گرفت. در آن سال، تنها 4 سکوی تأمین مالی جمعی مجوز فعالیت داشتند؛ اما در سال 1403، این تعداد به 43 سکوی دارای مجوز رسیده است.
کارشناس تصریح کرد: رشد این ابزار در تأمین مالی شرکت‌ها (اعم از دانش‌بنیان، فناور و سایر شرکت‌ها) چشمگیر بوده، به‌گونه‌ای که در سال 1402، مجموع منابع جمع‌آوری‌شده از این مسیر 3 هزار و 803 میلیارد تومان بود، اما در سال 1403 با رشد تقریباً چهاربرابری، به 12 هزار و 858 میلیارد تومان رسید.
وی گفت: از این رقم، حدود 25 درصد (معادل یک‌چهارم) به طرح‌های شرکت‌های دانش‌بنیان اختصاص یافته است. همچنین در مجموع، 135764 نفر در تامین مالی این طرح‌ها مشارکت داشته‌اند که به‌طور میانگین 175 نفر برای هر پروژه می شود.
وی در تشریح ویژگی‌های گزارش امسال گفت:
«در گزارش تأمین مالی زیست‌بوم فناوری و نوآوری ایران که 21 مهرماه رونمایی می‌شود،چند پیوست مهم برای تکمیل تصویر جامع این زیست‌بوم افزوده شده است:
1. گزارش شتاب‌دهنده‌ها،
2. پذیرش شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان در بورس و فرابورس
3. انتشار اوراق شرکت های دانش بنیان
3. گزارش تخصیص اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه و سرمایه گذاری دانش بنیان،
4. گزارش خدمات صندوق نوآوری و شکوفایی.
این پیوست‌ها در انتهای گزارش ضمیمه شده‌اند تا وضعیت تأمین مالی زیست‌بوم نوآوری به‌طور کامل نمایش داده شود.
